Kromme structuur
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een kromme structuur in de bouwkunde is een constructie of dragend element met een gebogen of gekromde vorm, zoals een boog of gewelf.
Omschrijving
Gebogen constructies, zoals bogen en gewelven, worden al sinds de oudheid toegepast in de bouwkunde. Een boog is een overspanning in gebogen vorm die krachten afleidt naar twee steunpunten, zoals muren of pilaren. Gewelven zijn hier een driedimensionale toepassing van. De vorm van de kromme structuur beïnvloedt het krachtenspel; hoe lager de boog (de steek), des te groter de zijwaartse krachten (spatkrachten). Naast traditionele materialen zoals natuursteen en baksteen, worden gebogen constructies tegenwoordig ook gerealiseerd met materialen zoals staal, RVS, aluminium, beton, gelamineerd hout en glasvezelversterkte kunststof.
Toepassingen en realisatie
Kromme structuren vinden toepassing in diverse bouwkundige elementen, waaronder gewelfde plafonds, boogbruggen, koepels, ronde trappenhuizen en gebogen gevels. Het realiseren van gebogen vormen vereist specifieke technieken zoals 3D buigen van profielen en platen. Bij de constructie van bijvoorbeeld bogen werd vroeger gebruik gemaakt van tijdelijke ondersteuningsconstructies, 'formelen' genoemd. De constructie van elementen met complexe geometrie, zoals gebogen daken, vereist precisie en vakmanschap. De toepassing van gebogen constructies kan zowel functioneel zijn als bijdragen aan de esthetische waarde van een gebouw.
Materialen
Voor kromme structuren worden verschillende materialen gebruikt. Traditioneel werden bogen en gewelven vaak uitgevoerd in natuursteen of baksteen. Moderne toepassingen maken gebruik van buigzame materialen zoals gebogen glas, buigzame metalen zoals staal, RVS en aluminium die 3D gebogen kunnen worden, gewapend beton, gelamineerd hout dat goed te vormen is in welvingen, en glasvezelversterkte kunststof.
Vergelijkbare termen
Gebogen constructie
Gebruikte bronnen: